Rośnie konkurencja na rynku pracy głównie dla osób młodych i po 50. roku życia

"Polski rynek pracy wciąż może pochwalić się jedną z najniższych stóp bezrobocia w Unii Europejskiej, jednak w praktyce zdobycie zatrudnienia staje się coraz trudniejsze. Liczba nowych ofert spadła o niemal 13 proc. rok do roku, kandydaci muszą mierzyć się z coraz trudniejszą drogą rekrutacyjną, a struktura bezrobocia zmienia się na niekorzyść osób młodych i starszych" - wynika z najnowszego raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) "Rynek pracy, edukacja, kompetencje. Aktualne trendy i wyniki badań (kwiecień 2025)" opublikowanego we wtorek.

Autorzy opracowania zwrócili uwagę na większą ostrożność firm w zatrudnianiu oraz na konieczność elastyczności i gotowości do przekwalifikowania się kandydatów. Powołując się na dane GUS przekazali, że w marcu br. do urzędów pracy zgłoszono 84,5 tys. nowych ofert – o 12,9 proc. mniej niż rok wcześniej. Mniejsza dostępność ofert przekłada się na większą konkurencję i trudniejszą drogę do znalezienia pracy - wskazano.

"Choć liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec marca wyniosła 829,9 tys. (o 16,7 tys. mniej niż miesiąc wcześniej), to w porównaniu z ubiegłym rokiem jest ich więcej o 7,7 tys. W praktyce oznacza to, że na jedno wolne miejsce zgłasza się coraz więcej kandydatów" - wynika z opracowania PARP. W niektórych regionach, jak w województwie podkarpackim, na jedną ofertę rekrutacyjną przypada 34 zarejestrowanych bezrobotnych, podczas gdy w opolskim – ośmiu. Najwięcej propozycji pracy i aktywizacji zawodowej pojawiło się w województwach: mazowieckim, śląskim i łódzkim, a najmniej w opolskim, lubuskim i podlaskim.

"Jednak nawet tam, gdzie ogłoszeń jest więcej, rywalizacja o zatrudnienie wyraźnie się zaostrza" - ocenili autorzy raportu. Zwrócili uwagę, że młodzi wchodzący na rynek pracy i osoby po 55. roku życia mierzą się dziś z wyjątkowo trudnymi realiami. Wskazując na dane Eurostatu przekazali, że stopa bezrobocia rejestrowanego wśród osób poniżej 25 lat sięga 10,9 proc. – to ponad dwa razy więcej niż średnia krajowa, która w marcu 2025 r. wyniosła 5,3 proc.

Również starsi kandydaci mierzą się z poważnymi barierami na rynku pracy - podano. Badania pokazują, że 63 proc. bezrobotnych powyżej 50. roku życia przyznaje, że to właśnie wiek jest główną przeszkodą w znalezieniu zatrudnienia.

"Dane z najnowszych badań pokazują zatem, że choć ogólna sytuacja na rynku pracy wydaje się stabilna, wyzwania dla najmłodszych i najstarszych uczestników rynku są coraz większe" - stwierdzili autorzy raportu. Zwrócili też uwagę na podziały regionalne. Z danych GUS wynika bowiem, że najwięcej osób bez pracy wciąż rejestruje się w województwie mazowieckim – 113,9 tys. na koniec marca br., czyli 13,7 proc. ogólnej liczby osób bezrobotnych. Natomiast w Lubuskiem liczba osób bez zatrudnienia wynosi 17,4 tys., czyli 2,1 proc. ogółu krajowego.

Eksperci wskazali, że różnice te przekładają się na zróżnicowane stopy bezrobocia: w województwach wielkopolskim i śląskim wynoszą one odpowiednio 3,3 proc. i 3,9 proc., podczas gdy na Warmii i Mazurach oraz na Podkarpaciu przekraczają 8 proc. Zdaniem autorów raportu oznacza to, że w niektórych regionach skala problemu jest niemal dwukrotnie większa niż w innych częściach Polski, a miejsce zamieszkania wciąż w dużym stopniu determinuje szanse na znalezienie pracy.

Według danych przedstawionych przez PARP średni czas trwania rekrutacji na stanowiska specjalistyczne i menedżerskie wzrósł do 5,4 tygodnia, podczas gdy w 2022 r. wynosił 4,5 tygodnia. Dodano, że najdłużej na nową pracę czekają kandydaci w produkcji przemysłowej, gdzie proces rekrutacyjny wydłużył się z 5,6 tygodnia w 2022 r. do 6,3 tygodnia w 2025 r.

Podobna sytuacja występuje w branży FMCG, gdzie czas ten wzrósł do 6,1 tygodnia z 5,6 tygodnia trzy lata wcześniej, oraz w handlu detalicznym, gdzie kandydaci muszą liczyć się z 6-tygodniowym oczekiwaniem; w 2022 r. było to 4,6 tygodnia.

Jak stwierdzili autorzy raportu, wydłużenie procesów rekrutacyjnych to efekt nie tylko większej ostrożności firm, ale także rosnącej roli nowoczesnych narzędzi selekcji, takich jak testy online czy zdalne rozmowy kwalifikacyjne. Dla kandydatów oznacza to konieczność przygotowania się na większe wymagania podczas kolejnych etapów rekrutacji, a dla pracodawców – szansę na lepsze dopasowanie nowych pracowników do potrzeb firmy. Wyzwaniem pozostanie utrzymanie zainteresowania najlepszych kandydatów oczekujących długo na decyzję rekrutacyjną.

Raport "Rynek pracy, edukacja, kompetencje. Aktualne trendy i wyniki badań (kwiecień 2025)" został przygotowany w ramach projektu pozakonkursowego FERS "Rozwój i doskonalenie systemu sektorowych rad ds. kompetencji". (PAP)

ab/ pad/